Oyun; çocuğun doğal olarak güdülendiği, belli bir amacı olmayan, çocuğun koyduğu kurallara bağlı kendiliğinden gelişen zevk unsuru taşıyan davranışlardır. En önemli aktivitesi, en gerçek uğraşısıdır.
''Kuşlar uçar, balıklar yüzer, çocuklar oynar.''
Garry Landreth
Oyun; çocuğun doğal olarak güdülendiği, belli bir amacı olmayan, çocuğun koyduğu kurallara bağlı kendiliğinden gelişen zevk unsuru taşıyan davranışlardır. En önemli aktivitesi, en gerçek uğraşısıdır.
Oyun oynamak çocuklar için doğal ve vazgeçilmez parçadır. Çocuk oyun yoluyla kendini geliştirir, öğrenmeye zemin hazırlar, bedeni kontrol eder, iletişim becerisini geliştirir.
Oyun çocuklar için sadece eğlence aracı değildir; anlam ve önem doludur. Çocuğun; tecrübesini, tecrübe karşısındaki tepkisini, tecrübe sırasındaki duygularını, dilek ve arzularını, kendini kabullenmesini sağlar. Çocuk gelişimin de duygusal gıdadır.
Özellikle küçük çocuklarda sözcük kullanımı henüz yeterli olmadığı için, çocuğun seçtiği oyuncak aslında ifade şeklidir. Çocuğun ruhunu özgürce yansıtması da oyun sırasında olmaktadır. Oyun oynarken çocuk, içerden dışarı çıkarmaya çalıştığı duygu ve davranışlarını serbest bırakır. Çocuk yaşadıklarını oyun sırasında ve oyuncak seçimiyle aktarabilir. Oyunun kendi doğasına rağmen bilinçli ya da bilinçsiz mutlaka bir amacı vardır.
Çocukların dili oyundur, kelimeleri ise oyuncaklardır.
Çağımızın dayatmalarından biridir çocuklarımızla her şeyi konuşabileceğimizi sanmamız, oysa çocuklar konuşarak ya sizin önceden şekillendirdiğiniz cevapları verirler ya da konunun öyle uzağına giderler ki, siz bile başlangıcını unutursunuz. Onlardan yetişkin bireyler gibi sözel ifadelerle kendilerini ifade etmelerini ve somut telkinlerle problemlerini çözmeleri beklenemez. Çünkü onlar henüz duygusal, zihinsel ve sosyal beceri alanları bakımından böyle bir yeterlilikleri söz konusu değildir. Oyunda fiziksel iletişim kurar ihtiyaçlarını ifade eder, sosyal yönden kabul görmek için agresif davranır, diğer çocuklarla nasıl geçineceğini öğrenir.
Somutlaştırırsak..
Çocuğunuz sık hastalandığı bir dönemden geçiyorsa evdeki en popüler oyun doktorculuktur… Çünkü sürekli doktora gidiyor olmanın onda yarattığı duygusal gerginliğin üstesinden gelmek için en iyi bildiği şeyi yapıyordur çocuğunuz, oynayarak kendini şifalandırıyordur. Yani çocukların duygularını en iyi anlattıkları anlar oyun kurdukları anlardır.
Çocuklar dünyayı kalp gözü ile görürler. Bizler biliyoruz ki sadece kelimeler yanlış anlamanın aracıdır. Bu nedenle görmek, doğru algılanmak sadece kalple mümkündür. Çocuğun oyununa girdiğinizde zihinlerinin, kalplerinin ve ruhlarının buluştuğu bir dünya bulacaksınız. Tüm bu sebeplerden ötürü çocuklara yardım etmenin en doğru şekli oyun yolu ile olmaktadır. Örneğin; önceleri sadece oyuncak arabayı gerçek araba gibi süren çocuk, zamanla oyununu daha da karmaşıklaştıracaktır. Artık sadece araba sürmek yerine arabasıyla okula, alışverişe, uzun bir yolculuğa çıkacaktır. Üstelik arabada artık başka yolcular da vardır. Çocuğun zihninde bu yolcular herkes yada her şey olabilir.
Bu tarz oyunlar çocuğun hayal gücünü, yaratıcılığını geliştirmekle kalmaz, sosyal gelişimi de etkiler. Çocuk empati kurmayı, kurallara uymayı, başka insanlar ile etkileşim halinde olmayı, bir arada yaşamanın kurallarını da öğrenmeye başlar. Oyun yolu ile çocuk, kendi duygularının farkına varmayı, dürtülerini kontrol etmeyi ve bazı arzularını bastırmayı öğrenir.
Oyun, çocukların hayallerinin yularını bırakmalarını sağlar, kültürlerinin göstergelerini öğrenmelerine yardımcı olur ve becerilerini geliştirir. Çocuklar oynarken, kişiliklerinin bireyselliğini ifade ederler ve kişiliklerinin bir parçası olan iç kaynaklarını düzenlerler.
Çocukların oyun yolu ile bizlere ifadelerini duyabilmek için geç kalmayın.
